13 Şubat 2022 Pazar

 


Triodion Dönemi

 

Büyük Perhiz’in başlamasından önce

Hazırlayan Dr. Peder İoannisYapıcıoğlu

 

“Triodion”, Büyük Perhiz veya Paskalya Pehriz’i sırasında Bizans usülüne göre Ortodoks Kilisesi'nde kullanılan bir ayin kitabıdır. Orada bulunan “Kanunlar” veya şiirsel terkipler, yılın geri kalanında ve diğer kitaplarda dokuz yerine sadece üç “od” içerdiğinden bu adı almıştır. Triodion, her gün, ruhani bir pedagojiyi izleyen özel bir Kanun sunar. Bu ifade aynı zamanda kitabın okunduğu Perhiz döneme de atıfta bulunur. Bunlardan başlıcası, Adem'de kaybolan ve Kilise'de, Mesih'in şahsında, Yeni Adem'de yeniden bulunan Cennet'tir. Perhiz deneyimi böylece ilk ebeveynlerin “açgözlülüğüne” yanıt verir. Ancak dualar İstavroz'a ve Diriliş'e yöneliktir: “Melekutüne girdiğinde beni zikret ya Rabbim! – İyi Hırsız'ın bu isteği bir nakarat gibi geri gelir. Kırk günün ortasında, yeni Hayat Ağacı olan İstavroz'u saygıyla anıyoruz. Her Cumartesi, defnedilmiş sadıkları cennete kabul edilmeleri için dua ederiz. Her Pazar sevinçle İsa’nın Dirilişini kutlar, çoktan olmuş Paskalya’ya birleşmemize meyil ederiz. Triodion'un tüm vakti, ölümden hayata büyük bir "geçiş" olan bir Paskalya kutlamasıdır. Büyük vaat, Tanrı'yı Kutsal Ruh aracılığıyla görmektir. Bizans hymnografisi (ilahiler besteciliği), teolojik zenginliğini Kutsal Yazılardan ve Aziz Babaların töresinden alır. Triodion'un şairleri, deneyimden yola çıkarak Paskalya sırrından bahseden mistik teologlardır; onlar sürekli olarak İncil üzerinde tefekkür ederler: Muazzam bir "Kanun" içinde Giritli Aziz Andreas, Hristiyan'ın tövbe eden günahkarların figürleriyle, Tekvin ve Çıkış'ta yeni karşılaşılan figürlerlenözdeşleşmesine ve içsel çabasını yeniden Tanrı'ya yöneltmesine, Cenneti hayatımızda yenilenmesine ve Melekûta girmemize yardımcı olur. Triodion dönemi boyunca azizlerin varlığı, güzel ilahi şiirlerle sürekli olarak tanıklanır. Aziz Andreas ile günahlarından ayrılanları aydınlatan yaratılmamış ışığa tanık olan Aziz Grigorios Palamas’ı buluyoruz; Aziz Yuhanna Klimağı, “geçilmezliğin” veya tutkunun yokluğunun metodik olarak fethi modelini; Mısırlı Meryem’i, İsa'ya olan sevgiden kaynaklanan tam bir davranış değişikliği örneğini; her şeyden önce, onu kutsayan büyük Akathist’le hürmet sunduğumuz Allah’ın Annesini buluyoruz. O gerçekten de tüm vaftiz edilmiş kişilere sunulan özgürlüğün kullanılmasının bir örneğidir: kendini her türlü günahtan korumuş, Oğlunun ve Tanrısının korkunç ölümünden önce, O'nun sadık olacağından ve sonsuz yaşamın savunucusu olacağından hiç şüphesi yoktu.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder